กุดจี่

ช่วงนี้คิดถึงบรรยากาศบ้านนอก ยิ่งนึกถึงตอนฝนตกแล้วแก้ผ้าอาบน้ำฝน ยิ่งอยากกลับไปทำแบบนั้นอีก (แต่ฟ้าอาจจะผ่าได้) หลายคนที่ไม่ใช่คนต่างจังหวัดอาจไม่เคยรู้จักหรือรู้จักเจ้ากุดจี่เนี่ย superficial กว่าเราแน่ มันเป็นคำที่ใช้เรียกแมลงชนิดหนึ่งที่อาศัยอยู่ตามกองขี้โดยเฉพาะขี้ควาย ขี้วัวพบบ้างแต่ไม่เยอะเท่าขี้ควาย ขี้คนก็มีนะ (เพราะสมัยก่อนแถวอีสานมีส้วมที่ไหนล่ะ) ถ้าเป็นในขี้คนเขาเรียก กุดจี่ขี้ แต่ถ้าเป็นในขี้วัวควายเรียก กุดจี่ ลักษณะเด่นของกุดจี่ขี้จะเหม็นสาบมาก แต่กุดจี่ไม่เหม็นสามารถกินได้
ตอนเด็กๆวันหยุด เคยไปเก็บกุดจี่กับแม่และน้อง อุปกรณ์ก็มีเสียมกับกระป๋องไว้ใส่กุดจี่ ไปถึงก็เดินดูริมทางซึ่งเป็นทางผ่านวัวควายที่โดนต้อนออกไปกินหญ้ากลางทุ่งตอนเช้า ว่ามีกองไหนพอจะมีกุดจี่บ้าง ควรออกจากบ้านราวๆเที่ยงเพราะกุดจี่จะเริ่มมาหาอาหารและที่อยู่อาศัยตามขี้ควายคอนโดทาวน์กันแล้ว ถ้าเจอกองไหนใหม่ๆ ขากลับค่อยมาดูอีกที (ถ้าไม่โดนคนอื่นชิงตัดหน้าไปซะก่อน) กุดจี่ก็มีหลายชนิดนะขอบอก แบบมีเขาก็มี แบบไม่มีเขาก็มี แล้วก็มีสีดำ สีส้มลายจุดดำ บางตัวมีขนใต้ท้องด้วย พอเก็บมาแล้วก็เอามาคั่วใส่เกลือนิดหน่อยบางทีก็แกงใส่ผักมั่ง
ปัจจุบันกุดจี่แถวบ้านหายสาบสูญเพราะคนเลี้ยงควายน้อยลง หันมาใช้รถไถนาเดินตาม (ควายเหล็ก) แทน คนบ้านเรามีข้อเสียอย่างคือมีอะไรก็กินๆ ไม่คิดจะอนุรักษ์หรือแพร่พันธุ์ (นินทาบ้านตัวเอง แต่อยากบอกเป็นอุทาหรณ์) คิดดูว่าขนาดลูกอ๊อดเค้ายังไปเอามากิน จนไม่เหลือโตเป็นกบ แต่ทุกวันนี้มีฟาร์มกบมากมายแล้ว แต่สำหรับกุดจี่เพิ่งเคยได้ยินว่ามีการศึกษาอย่างจริงจังเมื่อเร็วๆนี้เป็นกุดจี่พันธุ์ที่ไม่พบในกองขี้ควาย แต่อยู่ในดินลึกลงใต้กองขี้ควายลงไป ตัวใหญ่กว่ากุดจี่ทั่วไป เรียกว่า กุดจี่เบ้า (Dung beetle) ตอนเด็กๆเคยนั่งดูมันกลิ้งขี้ควายไปกับพื้นน่ารักดี อยากดูรายละเอียดก็ที่นี่เลย
ปล. เจ้ากุดจี่นี่มันหายากมาก จนครูสลาแต่งเพลงให้เมื่อหลายปีมาแล้ว (สำหรับคนที่ไม่รู้จัก ครูสลาเป็นนักแต่งเพลงลูกทุ่งให้นักร้องดังมาหลายคนแล้ว เช่น ก๊อด จักรพรรค์ ไมค์ ภิรมย์พร ศิริพร อำไพพงษ์ และ ต่าย อรทัย เป็นต้น)